Dikkat Eksikliği Olan Çocuklarla Nasıl Çalışılmalı

DİKKAT EKSİKLİĞİ OLAN ÇOCUKLARLA NASIL ÇALIŞILMALI?

Dikkat eksikliği yaşayan çocukların sayısı her geçen gün artıyor. Neredeyse

her sınıfta DEHAB tanısı olan birkaç çocuğa rastlıyoruz. Bu çocuklar, sınıfta eğitim

ortamını bozdukları gerekçesiyle öğretmenler ve diğer veliler tarafından kısa sürede

istenmeyen çocuklar olarak markalanıyor.

Aslında zamanında alınacak önlemlerle dikkat eksikliği olan çocukların öğretim

sürecine daha etkin katılması sağlanabilirse sorunlar da en aza iner. Bu yüzden, özel

eğitim gerektiren bu çocuklarımızla ders yapma hususunda öğretmenlerimizin yeterli

bilgi ve beceriye sahip olması gerekir. Ayrıca eğitimin evde devam eden sürecinde -

özellikle ödev konusunda- anne babaların da dikkat etmesi gereken hususlar vardır.

Bu hususta öğretmenler ile ailelere bazı tavsiyelerde bulunacağım.

Öğretmen faktörünün önemini anlatabilmek için yazıma bir anıyla başlamak

isterim. DEHAB tanısı olan bir öğrenciyle ilgili sınıf öğretmeninin şikayetleri vardı.

Öğrencinin, sınıfta ders işlenmesine fırsat vermediği, arkadaşlarıyla sürekli kavga

ettiği, sıraları yıktığı, öğretmeninin saçını yolduğu, velilerin bu çocuk yüzünden kendi

çocuklarını sınıftan aldığı gibi çok kötü bir tablo çiziliyordu. Sınıf öğretmenimizin bu

yöndeki tüm şikayet ve gözlemlerini dinledikten sonra, çocuk hakkındaki gözlemlerini

dinlemek için aynı sınıfta derse giren branş öğretmenimizi çağırdım. Bu öğretmen,

aynı çocuğun sınıfın en başarılı öğrencisi olduğunu, derslere her zaman hazırlıklı

geldiğini, derslere aktif katıldığını, sınıfta hiçbir sorun çıkarmadığını hatta konuyu

öğrenemeyen arkadaşlarına da yardım ettiğini ifade etti. Anlatılan öğrenci sanki

bambaşka biriydi. Öğretmene bunu nasıl başarabildiğini sordum. Öğretmenimiz,

çocuğun içinde bulunduğu durumun farkında olduğunu, ders boyunca onu

gözlemlediğini, dikkati dağılmaya başlayınca uygun bir yöntemle hemen dikkatini

yeniden derse çektiğini, bazen hareket etme ihtiyacı olduğuna yönelik (kımıldama vb)

sinyaller verdiğinde bir sebeple yerinden kalkarak hareket etmesine (Tahtayı silme

veya bir şey yazma vb) fırsat verdiğini, çocuğun hemen rahatladığını, öğrencinin

derslerde bir kez dahi sorun yaşamadığını, dersine severek geldiğini ve çok mutlu

olduğunu, anlattı.

Bu olaydan da anlaşılacağı üzere doğru yöntem ve davranışlarla bu

öğrencilerimiz sınıfta çok daha başarılı, uyumlu ve etkin hale getirilebilir. Bu konudaki

tavsiyelerime gelince;

1. Herhangi bir derse veya çalışmaya başlarken ilk aşamada etkili şekilde

dikkat çekilmelidir. Sınıf ortamında konuya dikkat çekmek için öğretmenin kullandığı

bazı yöntemler bu çocuklar için yeterli olmayabilir. Sınıfın dikkati konuya çekilirken bu

öğrenciler özellikle gözlenmeli yöntem yeterli olmamış ve hala dikkati başka bir şeyde

ise onun dikkati çekmek için ayrıca gayret sarf edilmelidir. Bu çocukların dikkatini

çekmeden konuya başlamamak gerekir.

Dikkat nedeni önemlidir?

Siz Dünyanın en iyi konu anlatan öğretmeni de olsanız, öğrenciniz başka

şeylerle ilgileniyor ve sizi dinlemiyorsa hiçbir şey öğrenemez. Başarı kapısının

anahtarı dikkat çekmedir. Kapıyı açmadan öğrenciyi o odaya alamazsınız.

2. Bu çocukların dikkatleri çok çabuk dağılır. Bu yüzen başlangıçta dikkat

çektikten sonra da bu çocukların sürekli gözlemlenmesi ve dikkatlerinin sürekli canlı

tutulması gerekir. Dersin başlangıcında dikkatini konuya çektiğiniz normal bir öğrenci

20 dk. derse odaklanırken bu öğrencilerin 5-10 dakika sonra dikkati dağılabilir. Bu

durumu hemen fark edip dikkatleri yeniden konuya çekilmelidir. Öğretmenin derste

öğrenciyle göz teması kurması, dikkati dağıldığını hissettiğinde öğrenciye ismiyle

hitap etmesi, bazen yanına yaklaşması, sırasına elini koyması, çalışmasına dikkatlice

bakması, bu hususta yapılabilecek bazı davranışlardır.

3. Bu çocukların enerjilerini atmalarına fırsat verilmelidir. Bir çoğunda dürtüsel

davranışlar gözlemlenen bu çocuklarımızın bitmeyen bir enerjileri vardır. Bu fazla

enerji onları yerinde duramayan bireylere dönüştürür. Sınıfta sebepsiz yere

dolaşmak, bahanelerle ayağa kalkmak, sırada sürekli kımıldamak gibi davranışları

doğru şekilde kontrol altına alınmalıdır. Teneffüslerde bolca hareket etmesine fırsat

verilmelidir. Oyun ve Fiziksel Etkinlikler, Beden Eğitimi gibi dersler mümkün

olduğunca dışarıda veya salonda işlenmeli öğrencilerin enerjisini atması

sağlanmalıdır. Bu aktiviteler çocukları rahatlatacak ve devam eden derslerde

dinginleştirecektir.

4. Kısa süreli çalışmalar yapılmalıdır. Uzun süreli dersler ve ödevler bu

öğrenciler için işkenceye dönüşür. Bu yüzden yapılacak çalışmalar daha kısa süreli

olmadır. Normal bir öğrencinin bir oturuşta yapacağı çalışmayı dikkat eksikliği olan

öğrenciler için iki parçaya bölerek yaptırmak daha uygun olur.

5. Aileler de dikkat eksikliği olan öğrencilerin evdeki çalışmalarını kısa süreli

şekilde planlamalıdır. Günlük 2 saat çalışma planı olan bir öğrenci için yarımşar

saatlik 4 oturum daha uygun olur.

6. Aileler öğrencilerin evde yapacağı çalışmaları gözlemlemeli, öğrencinin

dikkati dağılıp çalışma verimsizleştiği zaman hemen sürece müdahale edilmedir.

Çocuğun tekrar çalışmaya odaklanması sağlanmalıdır.

7. Öğrencilere başarısızlık hissi yaşatılmamalıdır. DEHAB bir sağlık sorunudur

ve öğrencinin istemi dışındaki bir durumdur. Öğrencinin çalışmalarının düzensiz

olması, ödevlerini eksik olması, zamanında yetiştirememesi gibi hususlarda

öğrencinin kendisini başarısız hissettirecek davranışlardan kaçınılmalıdır. İçinde

bulunduğu durum dikkate alınarak öğrenci desteklenmelidir.

8. Öğrenci sosyal çevre ile desteklenmelidir. Bu öğrencilerimizin dürtüsel

davranışları ve sürekli hareketli halleri nedeniyle bir şeyi dökme, kırma, zarar verme

vb davranışlar gözlemlenebilir. Böyle durumlar bir kaç kez yaşanınca okuldaki tüm

olumsuzlukların faturası bu öğrencilere kesilmeye başlanır ve günah keçisi yapılır.

Yapmadıkları şeylerin faturasının öğrenciye kesilmesi ona sosyal ve duygusal

açıdan zarar verir. Öğrenciye lakap takılır, dalga geçilir dışlanır, yalnız bırakılırsa

suçluluk hissine kapılır. Ya hırçınlaşır ya da tamamen içine kapanır. Bu durum onu

kazanmayı daha da zorlaştırır.

Çocuğun özel durumunun bilinmesi ve kendini kontrol edebilmesi için sosyal

çevre ile desteklenmesi onun gelişimi açısından olumlu sonuçlar doğurur. Çocukların

sınıfta ve okuldaki oyun ve çalışma gruplarına katılması, sosyal etkinliklere dahil

edilmesi gerekir. Bu öğrencilerin akademik gelişimi kadar sosyal ve duygusal

gelişimleri de dikkate alınmalıdır.

Doğan Ceylan

Eğitim Müfettişi

YouTube Kanalımıza Abone Ol

WhatsApp Gruplarımız

1. Sınıf WhatsApp Grubu

1. Sınıf WhatsApp Grubu -2

2. Sınıf WhatsApp Grubu

2. Sınıf WhatsApp Grubu -2

3. Sınıf WhatsApp Grubu (Dolu)

3. Sınıf WhatsApp Grubu -2

4. Sınıf WhatsApp Grubu (Dolu)

4. Sınıf WhatsApp Grubu -2

WhatsApp Kanalımız

FaceBook Grubumuz

İnstagramda Takip Et

Konu Etiketleri:

Benzer İçerikler:

Dikkat Sorunu Olan Çocukların Eğitimi

1. Sınıfa Başlayan Öğrencilerin Velilerine Bilgiler

Okula Başlarken

Yanlış Çantanın Zararı!

Sınıf Yönetiminde; Öğrencilerle Sağlıklı İletişim Kurabilmenin ve Olumlu Sınıf Ortamı Yaratmanın Rolleri

SINIFTA 5 ZOR KİŞİLİK VE ONLARLA BAŞEDEBİLME

Problem Çözme Becerisi

Küçültücü Kelimeler

Çoklu Zeka Anketi